

Η Σοφία Νοητή είναι μία από τις σημαντικές προσωπικότητες της Jazz στην Ελλάδα, με 23 χρόνια εμπειρίας στη Σύγχρονη Φωνητική Εκπαίδευση, φέροντας πλούσιο βιογραφικό σπουδών και συνεργασιών με προσωπικότητες της μουσικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό, που χάραξαν νέους δρόμους στην πνευματική και καλλιτεχνική της ζωή και ανέλιξη, αλλά και του τόπου.
Είναι η πρώτη που δίδαξε Jazz Τραγούδι στην Ελλάδα, η ιδρύτρια του Τζαζ Τμήματος του Ωδείου Ατενέουμ (μαζί με το Γιώργο Κοντραφούρη και το Σύλβιο Σύρρο). Το πάθος της για την Τζαζ, την έκανε να μελετήσει προσωπικά, ξεκινώντας ως αυτοδίδακτη, ενώ το όραμά της ήταν να δημιουργήσει εκπαιδευτική ομάδα για μια ολοκληρωμένη μουσική σπουδή. Ειναι εκείνη η οποία έβαλε τα θεμέλια για την διάδοση του Τζαζ Τραγουδιού στην Ελλάδα, δημιουργώντας την πρώτη Τάξη Τζαζ Τραγουδιού στην χώρα, μία τάξη που μέχρι τότε ήταν ένα άγνωστο πεδίο. Με τις δυναμικές ζωντανές εμφανίσεις της, με την "άψογη τεχνική της και ένα σπουδαίο feeling", όπως αναφέρει ο Γιώργος Χαρωνίτης, σε συνεργασία με τους πιο αξιόλογους μουσικούς, όπως, τον Μάρκο Αλεξίου, τον Γιώργο Κοντραφούρη, τον Τάκη Μπαρμπέρη, τον Δημήτρη Βασιλάκη, έπαιξε σε όλα τα τζαζ κλαμπ της Αθήνας την δεκαετία του ᾽90, και ενέπνευσε νέους τραγουδιστές να θέλουν να ασχοληθούν με το τραγούδι.
Με προσήλωσή στον στόχο της για ανάπτυξη της τζαζ φωνητικής εκπαίδευσης, η τάξη Τζαζ Τραγουδιού της Σοφίας αποτέλεσε φυτώριο τζαζ τραγουδιστών, συμβάλλοντας έτσι, καθοριστικά, στην διάδοση του Τζαζ Τραγουδιού στην Ελλάδα.
Κατέχει Δίπλωμα Μονωδίας (Κλασσικού Τραγουδιού, με μελέτη πάνω στην απαιτητική τεχνική του bel canto που στοχεύει στην ελευθερία της φωνής, την άρτια ερμηνεία και έκφραση, όπως επίσης, και στην φωνητική δεξιοτεχνία, όπου η φωνή αντιμετωπίζεται ως μουσικό όργανο.
Είναι η μοναδική Πιστοποιημένη Δασκάλα του Speech Level Singing Certified Instructor (SLS) στην Ελλάδα, μία ολοκληρωμένη τεχνική της φωνής για όλα τα στυλ. Με αυτήν την πιστοποίηση μπορεί να εκπαιδεύει και δάσκαλους φωνητικής για τεχνικές διδασκαλίας (teacher training).
Η φωνή της έχει την ιδιομορφία και ικανότητα να αλλάζει ηχοχρώματα και να ενσωματώνει ήχους από jazz, classical, avant-garde, blues, rock, metal, punk, ethnic και folk, μία ικανότητα που συμπληρώνεται από την τεχνική της φωνής και το πάθος της. Tραγουδάει πέρα από πλαίσια, με οδηγό τα βαθειά συναισθήματά της, τις ευαισθησίες της, ακολουθώντας την μουσική που γεννιέται από αυτά. Είναι μία ερμηνεύτρια που o Γιώργος Κοντραφούρης χαρακτήρισε "τραγουδίστρια της ψυχής".


τραγούδι, μουσική, διδασκαλία, χρόνος, πνεύμα, σώμα, ψυχή.
Δεν θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο από το να τραγουδάω, να ακούω μουσική, να μελετάω φωνές και έκφραση, να διαβάζω νότες, να ερωτεύομαι ένα θέμα, ακόμα και οπτικά, έτσι όπως το βλέπω στο πεντάγραμμο, ὀπου οι μελωδίες λειτουργούν σαν μορφές και σχήματα και αποκτούν ζωή, όταν η νότα γράφεται προς τά πάνω ή προς τα κάτω...και γεννάνε συναισθήματα. Αναλύω στίχους, και ερευνώ τους ήχους της φύσης, τους ήχους της πόλης, απορροφώ και βιώνω ότι προσφέρει κάθε είδος μουσικής που κατά καιρούς έχω τραγουδήσει, και έχω λατρέψει, να αναπτύσσω τις γνώσεις μου, να εξελίσσομαι και όλα αυτά να τα ενώνω. Αυτό που δεν ελέγχω στην μουσική είνα το να γιγαντώνεται μέσα μου το συναίσθημα και να ερμηνεύω με πάθος στίχους και μουσική. Για μένα αυτό είναι το τραγούδι. Ψυχή και αλήθεια.
Η διδασκαλία είναι κάτι που επιθυμούσα από παιδί. Με ενδιέφερε πάντα να θέλω να έχω επαφή με κόσμο, να του μεταφέρω τις γνώσεις μου, και πάντα με ενέπνεε να δημιουργώ και να μαθαίνω από την επικοινωνία μαζί του. Ποτέ δεν ένοιωσα αυθεντία. Από μικρή ήθελα να γίνω δασκάλα, και ξεκίνησα να διδάσκω Αγγλικά κατ᾽απαίτησην των γονιών μου. Αλλά μέσα μου ήξερα ότι πέρα από αυτές τις γλώσσες που μιλάω, αυτή που εκφραζόμουν καλύτερα ήταν η γλώσσα της μουσικής. Μιά παγκόσμια γλώσσα που δεν έχει να κάνει με τις λέξεις, αλλά με αυτό που νοιώθει ό ένας για τον άλλον. Μέσα από αυτήν, άγνωστες γλώσσες αποκτούν νόημα, και οι άνθρωποι μοιράζονται ιδέες, συναισθήματα, βιώματα. Δυο άνθρωποι που δεν μιλούν την ίδια γλώσσα, μόνο από τον ήχο της φωνής μπορεί να καταλάβει ο ένας τον άλλον. Η τεχνη ξεκινάει από την ανάγκη του ανθρώπου για γνώση, έκφραση, και αληθινή επικοινωνία. Για μένα ήταν ότι πιο φυσικό να διδάξω κάποια στιγμή τραγούδι, γιατί η ανθρώπινη φωνή είναι ότι πιο αποκαλυπτικό.
Αυτό που είμαι με λίγες λέξεις....
ABOUT ME
Σπουδές
Γεννήθηκε στον Πειραιά και η καταγωγή της είναι από την Σαλαμίνα. Τα πρώτα της ακούσματα τα είχε από τον πατέρα της, ο οποίος έπαιζε κιθάρα, μαντολίνο και τραγουδούσε. Σε ηλικία 13 ετών ξεκινά μαθήματα κιθάρας και στη συνέχεια σπουδάζει Κλασσικό Τραγούδι, με την Δέσποινα Κάτσαρη (Mozarteum Academy of Music), παίρνοντας Δίπλωμα Μονωδίας με Άριστα από το Ωδείο Γλυφάδας (London College of Music). Παρακολούθησε σειρά σεμιναρίων Λογοθεραπείας της μεθόδου Voicecraft της Jo Estill (EVT/Estill Voice Training) με την Λογοπαθολόγο Ελντα Κουτσουμπάκη, και έκανε ιδιαίτερα μαθήματα Ορθοφωνίας με τον ηθοποιό, δάσκαλο και συγγραφέα Νίκο Παπακωνσταντίνου.
Το 1993 γνωρίζει τον Μάρκο Αλεξίου, τον πατέρα της τζαζ εκπαίδευσης στην Ελλάδα και ξεκινάει μαζί του μαθήματα αυτοσχεδιασμού .
To 2004 παρακολουθεί στην Νέα Υόρκη master-classes Φωνητικού Αυτοσχεδιασμού και Circle Songs με τον Bobby Mc Ferrin, στο Omega Institute. Το 2007 συνεχίζει με ιδιαίτερα μαθήματα και master classes με τους: Rosana Eckert, Michele Weir στο Los Angeles, Sheila Jordan, τον τρομπονίστα Ed Byrne, τον μπασίστα Cameron Brown, τον Γιώργο Κοντραφούρη και Χρήστο Ραφαηλίδη.
Παρακολούθησε μαθήματα τζαζ πιάνου με τον Μάρκο Αλεξίου, και αργότερα με τους: Δημήτρη Καλαντζή, και Michele Weir. Φοίτησε στο πρόγραμμα Αrranging One (Rhythm Section), του Berklee Online Music School .
Από το 2006 ξεκινάει την σπουδή της πάνω στην Tεχνική της Φωνής Speech Level Singing (SLS) κάνοντας διαίτερα μαθήματα και σεμινάρια σε Αμερική και Ευρώπη με τους Seth Riggs, Greg Enriquez, Dean Kaelin,Wendy Parr, David Straud. Φέρει τον αναγνωρισμένο τίτλο "Speech Level Singing Certified Instructor", για την Εκπαίδευση Δασκάλων Φωνητικής που βοηθά στην κατάρτιση των τεχνικών διδασκαλίας.
Εχει φοιτήσει στο Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής E-Learning, του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Με τον Bobby McFerrin, Circle Songs, Vocal Improvisation
Master Classes, Omega Institute, New York, 2004.
Συνεργασίες
Η καλλιτεχνική της πορεία ξεκίνησε με τον Νικόλα Ασιμο το 1983, παίζοντας ροκ, σόλο κιθάρα-φωνή, και στην συνέχεια συνεργάστηκε με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου.
Το 1992 συνάντησε τον Μάρκο Αλεξίου, την σημαντικότερη μορφή της Ελληνικής Τζαζ, ο οποίος, διακρίνοντας το ταλέντο της, την παρότρυνε να ασχοληθεί με την Τζαζ, δίνοντάς της την ευκαιρία να παίξει με το τρίο του (Γιώργο Φιλιππίδη, μπάσο και Σπύρο Παναγιωτόπουλο, ντραμς), μιά σειρά από live σε διάφορα κλαμπς της Αθήνας και της Ελλάδας. Από εκεί ξεκινά η ουσιαστική ενασχόλησή της με την Τζαζ και οι συχνές εμφανίσεις της στα Τζαζ κλαμπς της Αθήνας.
Με τον τζαζ πιανίστα Γιώργο Κοντραφούρη, μαθητή του Μάρκου, έπαιξαν ως duo, πιάνο-φωνή, επί σειρά 11 ετών (1992-2003). Συνεργάστηκε με το YFG, το γκρούπ του Γιώργου Φακανά με την Λουκία Παλαιολόγου. Παράλληλα, έπαιξε ροκ και μπλουζ με καλλιτέχνες της ροκ σκηνής: τους Σπυριδούλα, τον Αντώνη Τουρκογιώργη και τον Κλέωνα Αντωνίου.
Από το 1993 ξεκίνησε να κάνει μόνιμες, σχεδόν, εμφανίσεις σε δύο ιστορικά τζαζ-κλαμπ της Αθήνας, το Παράφωνο Jazz Club και το Half Note Jazz Club. Εμφανίστηκε στην τηλεόραση, στο Jazz Club του Τρίτου, και σε διάφορες εκπομπές της ΕΡΤ και συνεργάστηκε με την Athens Big Band. Εχει λάβει μέρος σε γνωστά φεστιβάλ Τζαζ στην Ελλάδα, όπως αυτό της Τεχνόπολης, με τους Σπυριδούλα σε μία rock-blues εμφάνιση, και στο Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας, στο Jazz+Πράξεις, σε μία βραδυά με τρείς φωνές, μαζί με την Σαββίνα Γιαννάτου και την Γεωργία Συλλαίου.
Συνεργάστηκε ως μουσικός και δασκάλα φωνητικής προετοιμασίας με το Θέατρο Σαλαμίνας "Ο Ευριπίδης", σε παραστάσεις αρχαίου δράματος για 8 χρόνια, όπως επίσης, σε παράσταση της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου.
Διδασκαλία
Διδάσκει Φωνητική από το 1993, συμπληρώνοντας φέτος 23 χρόνια διδασκαλικής εμπειρίας στον τομέα της Σύγχρονης Φωνητικής Εκπαίδευσης. Η Σοφία έχει διδάξει πάνω από 300 μαθητές, χομπίστες, επαγγελματίες, και γνωστούς καλλιτέχνες της δισκογραφίας.
Ιδρυσε μαζί με τον Γιώργο Κοντραφούρη και Σύλβιο Σύρρο το Τζαζ Τμήμα του Ωδείου Ατενέουμ, διδάσκοντας επί σειρά δέκα ετών Τζαζ Τραγούδι (1997-2007), με προσήλωσή στον στόχο ανάπτυξης τζαζ φωνητικής παιδείας στην Ελλάδα.
Το 2006 εντάσσεται στο Speech Level Singing International (SLS), Παγκόσμιο Εκπαιδευτικό Οργανισμό για την Τεχνική της Φωνής, με επιστημονικό Πρόγραμμα Κατάρτισης και Εκπαίδευσης Δασκάλων Φωνητικής για όλα τα στύλ μοντέρνου τραγουδιού: Jazz, Pop, R&B, Rock, Metal, Blues, φολκ. Το SLS ιδρύθηκε στο Λος Αντζελες από τον Seth Riggs, ένας από τους κορυφαίους δάσκαλους τραγουδιού παγκοσμίως, δάσκαλος διάσημων καλλιτεχνών όπως: Stevie Wonder, Al Jarreau, Dee Dee Bridgewater, Beyonce, Tina Turner, Ray Charles, Michael Jackson, κ.α. Είναι η μοναδική Πιστοποιημένη Δασκάλα του SLS στην Ελλάδα, που διαθέτει τον αναγνωρισμένο τίτλο “Speech Level Singing Certified Teacher”.
Κατά διαστήματα έχει διδάξει γνωστούς καλλιτέχνες της ελληνικής δισκογραφίας: Μελίνα Ασλανίδου, Μάνο Πυροβολάκη κ.α. Συνεργάστηκε με την Μαρία Φαραντούρη ως vocal coach για την εμφάνισή της με τον Αμερικανό σαξοφωνίστα της Τζαζ Τσάρλς Λόϋντ, στο Ηρώδειο, 2010. Εχει διδάξει ηθοποιούς Δραματικών Σχολών, και γνωστούς ηθοποιούς όπως: η Παρθενόπη Μπουζούρη (Θέατρο Δωματίου), και ο Μέμος Μπεγνής. Στο παρόν διδάσκει στο Ωδείο Τέχνης Γ. Φακανάς.
H Τάξη Τζαζ Τραγουδιού
Το 1997, η Μαίρη Έσπερ, τραγουδίστρια και συνεργάτης της Σοφίας, και δασκάλα Ελληνικού τραγουδιού, σύστησε την Σοφία στην Λούλη Ψυχούλη, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ωδείου Ατενέουμ. Η διάσημη αρχιμουσικός άκουσε την Σοφία σε ζωντανή εμφάνισή της, στο Θησείο με το κουιντέτο του Δημήτρη Βασιλάκη. Σε άμεσο χρονικό διάστημα, εντός λίγων ημερών, η Ψυχούλη της πρότεινε να διδάξει Τζαζ Τραγούδι στο ωδείο. Το όραμα της Σοφίας να δημιουργήσει εκπαιδευτική ομάδα για το Τζαζ Τραγούδι στην Ελλάδα, την έκανε να προτείνει στην κ. Ψυχούλη να δημιουργηθεί ένα Τζαζ Τμήμα ολοκληρωμένων σπουδών, που να περιλαμβάνει όλα τα θεωρητικά μαθήματα, όπως και όλα τα όργανα, Το πιάνο ανέλαβε ο Γιώργος Κοντραφούρης, τα θεωρητικά ο Σύλβιος Σύρρος, και τα υπόλοιπα όργανα διάφοροι γνωστοί μουσικοί. Αργότερα, δίδαξε για δύο χρόνια και ο Μάρκος Αλεξίου, που ήταν αυτός που παρότρυνε την Σοφία να ασχοληθεί με την Τζαζ, παίζοντας μαζί της το 1993. Σε αυτήν την πρωταρχική ιδέα στηρίχτηκε η δημιουργία αυτού του τμήματος και αυτης της τάξης, η οποία προέκυψε από την ανάγκη, να καλυφθεί το κενό της τζαζ φωνητικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Η Σοφία ως η μοναδική τζαζ τραγουδίστρια της εποχής, και μία από τις καλύτερες δασκάλες φωνητικής μοντέρνου τραγουδιού (η μία και μοναδική αυτήν την εποχή σε αυτόν τον τομέα), είχε έναν μεγάλο αριθμό από μαθητές που έκαναν ιδιαίτερα μαθήματα μαζί της, που τους είχε εμπνεύσει το τραγούδι της και η φωνή της. Ολοι, εκτός από έναν ή δύο μαθητές με ακούσματα, προέρχονταν από άλλα είδη μουσικής. Για να ενισχύσει την τάξη της, αφού στόχος της ήταν να στρέψει το ενδιαφέρον αυτών των μαθητών προς την Τζαζ, ξεκίνησε διδάσκοντας transcription από μεγάλες τραγουδίστρες και τραγουδιστές της Τζαζ, αφήνοντας την ίδια την μουσική να τους πείσει να εγγραφούν στο ωδείο. Καθε χρόνο, η Σοφία πήγαινε στο ωδείο 6-10 μαθητές για εγγραφή, και δίδαξε για δέκα χρόνια τζαζ τραγούδι. Δίδαξε ρεπερτόριο της τζαζ, τεχνική της φωνής για την παραγωγή του τζαζ ήχου και του feeling της τζαζ, jazz phrasing και ερμηνεία, transcription, και ομαδικό μάθημα με την συνοδεία πιανίστα, όπου κάθε μαθητής μάθαινε πως να συμπεριφέρεται σε ένα ντούο για πιάνο και φωνή. Από την τάξη αυτή πέρασαν γνωστοί πιανίστες. Στόχος ήταν να γεννηθούν νέοι καλλιτέχνες, μαθαίνοντας να αποδίδουν στην σκηνή ότι είχαν διδαχθεί, κάνοντας συχνές συναυλίες εντός του ωδείου. Από την τάξη της πέρασαν αρκετοί από τούς τραγουδιστές της νέας τζαζ/μπλουζ/εθνικ σκηνής, κάποιοι φοίτησαν απλά, καί άλλοι αποφοίτησαν με Δίπλωμα Τζαζ Τραγουδιού, όπως: Γωγώ Σωτηράκου (το πρώτο δίπλωμα τζαζ τραγουδιού που δόθηκε στην Ελλάδα), Αγγελική Τουμπανάκη, Νάσια Γκόφα, Ειρήνη Κωνσταντινίδη, Βανέσσα Πεντογάλου, Γιάννης Σκουλάς, Δημήτρης Τάσαινας, Μιράντα Βερούλη, Γιώτα Μαυρίδου κ.α. Με την αείμνηστη καλλιτεχνική διευθύντρια του Ωδείου και Αρχιμουσικό Λούλη Ψυχούλη συνεργάστηκε με μεράκι και όραμα, παρουσιάζοντας προσωπικές, αλλά και μαθητικές, συναυλίες ιδιαίτερου μουσικού (ή και θεατρικού) χαρακτήρα, με ιδέες που προέρχονταν από την κοινή τους μουσική αισθητική, στην Αιθουσα Συναυλιών “La Divina”, του Ωδείου. Με προσήλωσή στον στόχο της για την ανάπτυξη της φωνητικής παιδείας στην χώρα, η τάξη Τζαζ Τραγουδιού της Σοφίας αποτέλεσε φυτώριο τραγουδιστών, συμβάλλοντας έτσι, καθοριστικά, στην διάδοση του Τζαζ Τραγουδιού στην Ελλάδα.
H δημιουργικότητα της Σοφίας συνεχίζεται, δημιουργώντας τάξεις για τραγουδιστές χωρίς μουσικούς περιορισμούς, διδάσκοντας την στενή σχέση της σύγχρονης μουσικής με την Τζαζ, πάντα με την πίστη ότι τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του ανθρώπου προέρχονται από την ομαδική δουλειά, την σύμπνοια και την συναδελφικότητα. Παράλληλα, προσπαθεί να διευρύνει, και να ανοίξει δρόμους σε ότι χαράσει όρια στο τραγούδι, σήμερα.
Προσωπική δουλειά
Καρπός της συνεργασίας της με τον Γιώργο Κοντραφούρη ήταν ο πρώτος προσωπικός της δίσκος με τίτλο «Αγιος Χρόνος» (2000), με 10 Ελληνικά παραδοσιακά και λαϊκά τραγούδια, σε παραγωγή και τζαζ ενορχήστρωση του Γιώργου Κοντραφούρη. Eίναι ένας από τους πρώτους δίσκους που πρόσφεραν στο Ελληνικό έθνικ τραγούδι.
Από το 1992 δραστηριοποιείται στον χώρο της Τζαζ και έχει συμπράξει επί σκηνής με τους περισσότερους μουσικούς της Ελληνικής Τζαζ.
Παρόν
Τα τελευταία δύο χρόνια η Σοφία νοιώθοντας την ανάγκη για μία βαθύτερη ερμηνευτική αναζήτηση, έκανε στροφή προς το experimental, αφου πιστεύω της είναι ότι η φωνή δεν είναι μόνο μουσικό όργανο, αλλά και το απόλυτο εκφραστικό μέσον για το ανθρώπινο συναίσθημα. Ο συνδυασμός ήχου και λόγου, μουσικής και ποίησης ολοκληρώνει το τραγούδι σαν μορφή τέχνης. Η φωνή είναι το μοναδικό μουσικό όργανο που βρίσκεται μέσα στον άνθρωπο, και μπορεί να δονήσει το σώμα, την ψυχή και το πνεύμα, εκφράζοντας στο μέγιστο όλα τα συναισθήματα με πάθος, εσωτερικη ένταση και συγκίνηση.
Επιλέγοντας τραγούδια από ένα ευρύ ρεπερτόριο που λειτουργούν στο βαθύ αίσθημα, και που χαρακτηρίζει οποιαδήποτε σχέση με άνοιγμα στην ανθρώπινη επικοινωνία, παρουσιάζει projects με στόχο να εκφράσει το αληθινό συναίσθημα, και την ισχυρή συναισθηματική και "θεραπευτική" σχέση που έχει ο άνθρωπος με την μουσική και τον λόγο. Με όχημα το εύρος της φωνητικής της ευελιξίας και των πολλών μουσικών ακουσμάτων και βιωμάτων, αγγίζει μουσικές, όπως: avant-garde, alternative rock, grunge, psychedelic rock, blues, classical, punk, και φυσικά, jazz. Αναζητώντας να διευρύνει τον προσωπικό της ήχο, δεν κινείται αποκλειστικά μέσα στo πλαίσιo της Τζαζ Φωνητικής, όμως, δεν την αποχωρίζεται σαν μουσική σκέψη και νοοτροπία.



Με την Δέσποινα Κάτσαρη, την δασκάλα της σπουδών Κλασσικού Τραγουδιού (τελειόφοιτος της Ακαδημίας Mozarteum, Σάλτσμπουρκ, Αυστρία). Η σπουδή της Σοφίας με την κ. Κάτσαρη, διήρκεσε 6 χρόνια (1990-1996).
Με τον Σεθ Ριγκς, τον ιδρυτή του Speech Level Singing, Los Angeles, 2007. H Σοφία ξεχώρισε για την έκταση της φωνής της, την ευελιξία της, το συναισθηματικό της πάθος. Ως δασκάλα ξεχώρισε για το εύρος της διδασκαλίας της πάνω σε διάφορα μουσικά στυλ.
Master classes στην τεχνική του SLS, με τον Σεθ Ριγκς στο Μιλάνο, 2009.


